Girişimcilik Süreçleri Nelerdir?

Bir iş fikrinin gerçek bir işe dönüştüren süreçlere girişimcilik süreçleri denilmektedir. Girişimcilik zamana yayılan birbirine benzeyen ya da birbirinden farklı aktiviteler içeren süreçler bütünü olarak düşünülmelidir. Bu yazımız ile girişimcilik sürecinin aşamaları detaylı bir şekilde açıklanmış olacaktır. Bu süreç; iş fikrinin bulunmasıyla başlar. Bu iş fikrinin karlı şekilde paraya dönüştürülmesine kadar devam eder. Bu süreç içerisinde alınan kritik kararlar girişimciliğin süreçlerini oluşturmaktadır. Girişimcilik süreçlerinin her birinin kendine özgü yöntemleri ve özellikleri mevcuttur. Girişimci için kritik olan bu girişimcilik süreçlerini doğru bir şekilde birleştirip işlerlik sağlamaktır. Bu süreçlerin doğru bir şekilde uygulanması, işletmenin sağlıklı bir şekilde doğmasını, girişimcinin başarısını etkiler.

Şimdi bu girişimcilik süreçlerini detaylı bir şekilde inceleyelim.

Girişimcilik Süreçleri Nelerdir?

Bu girişimcilik sürecinin aşamaları 4 alt başlık altında incelenir.

• İş fikirleri arama ve bulma süreci
• İş fikrini seçme süreci
• İş fikrini uygulamaya hazırlama süreci
• İş fikrini uygulama süreci

Girişimcilik süreçleri ile ilgili olarak gerçekten hayatta bu bahsettiğimiz 4 temel sürece benzer ve-veya farklı girişimcilik süreçleri de yer alabilir. Ancak girişimcilik süreçleri için en açıklayıcı, kapsayıcı ve sistematik bir şekilde sınıflandırılmış olanları bunlardır.

Bu süreçlerin neredeyse tamamı işletmenin doğumuyla doğrudan alakalıdır. Bu süreçlerin tamamlanmasından sonraki dönem ise işletmenin yaşamıyla ilgilidir. İşletmenin doğum öncesi dönem iyi yönetildiğinde işletmenin doğumu da sağlıklı geçecektir. Sağlıklı doğan işletme daha sonraki yaşamını da az sorunla devam ettirebilir.

Peki girişimcilik sürecinin aşamaları her zaman aynı mıdır? Hayır. Yukarıda bahsettiğimiz dört girişimcilik süreci doğrusal olarak ve mutlaka yaşanmayabilir. Yeterli motivasyona sahip olmayan girişimcilik bazen ilk sürecin bazen de ikinci sürecin sonunda devam etmekten vazgeçebilir. Fakat söz konusu iş fikri her süreçte bir takım değişikliklere uğrayarak gelişebilirse, işletmenin yoluna devam etme şansı daha yüksek olacaktır.

İş Fikirleri Arama ve Bulma Süreci

Girişim ya da girişimcilik sürecinin ilk aşaması nedir diye soruyorsanız işte size cevabı. İş fikirleri nasıl bulunur sorusunun cevabı olan süreçtir. Her girişimcilik bir hayalle başlar, fikre dönüşerek yoluna devam eder. Girişimcilik ilk aşaması olan süreç iş fikirleri arama ve bulma sürecidir. Var olan ya da yeni kurulacak bir işletme için içerden ya da dışarıdan çeşitli değişiklik talebi sinyallerinin algılanması ile bu süreç başlar diyebiliriz. Bu sinyallerin farkına varıldığında, değişikliğin tanımlanması ile birlikte iş fikirlerinin bulunması gerçekleşir. Girişimcilik süreçlerinde olduğu gibi inovasyon süreçlerinde de ilk süreç aramadır.

İş fikirleri arama ve bulma süreci, girişimcilik ruhunun tetiklendiği aşama olduğundan, girişimcilikte yaratıcılığın da en fazla kullanıldığı aşamadır. Yaratıcı iş fikirleri daha önemli hale gelmeye başlamasından dolayı işletmelerin yaratıcılığı yönetmeye başladıkları söylenebilir.

İşletmelerin kuruluş aşamasında iş fikri girişimci tarafından ortaya çıkarılır. Girişimcilerin iletişim, gözlem ve yetenekleri iyi olduğu durumlarda ve hayallerinden iş fikri çıkarma ihtimali artmaktadır. İşletmelerin kuruluş aşamasında çoğunlukla iş fikirleri tek kişi tarafından üretilmektedir. İş fikrinin hayata geçme aşamasında ise; iş fikrini üretenin yanında girişimcinin çevresi tarafından bu fikrin olgunlaşması ve yaşaması sürdürülür. Çoğulcu katılım fikrin daha iyileşmesine katkı sağlamaktadır.

Bir işletme ya da girişimci iş fikirleri arama ve bulmada aşağıda yer alan teknik ve analizileri kullanabilmektedir.

• SWOT Analizi,
• Öngörü ve Yol Haritaları, PEST Analizi,
• Senaryo Analizi, Süreç Analizi
• Temel Yetenek Analizi

İş Fikrini Seçme Süreci

İş fikiri arama süreci sonrasında ortaya çıkan fikirlerden uygulanabilir olanların seçilmesi beklenir. Ortaya çıkan iş fikirlerinin tamamının uygulanabilir olması beklenmemektedir.

Girişimcilik çok zaman risk almaktır. Ancak hiçbir girişimci uygulanabilirliği düşük bir iş fikrini için büyük riskleri almak istemez. Alınabilecek riskler doğal olarak sonsuz derece risk almaları mümkün değildir. Hiçbir girişimci katlanabileceğinin üstünde risk almayacağı için iş fikrinin bu sınırın üstünde olması halinde uygulamaktan vazgeçecektir. Bu tarz bir davranış yanlış bir davranış şekli değildir.

Bir girişimci elinde var olan kaynakları boş yere harcamamalıdır. Bu nedenle iş fikirleri arama aşamasında ticari potansiyeli olmayan pek çok fikri elenmek zorundadır. Bazı iş fikirleri fizibilite aşamasında elenecektir. Bazı iş fikirlerinin ise ticari potansiyeli olmadığı çok açıktır. Üzerinde zaman ve emek harcamaya gerek yoktur.

İş fikirleri seçme sürecindeki temel amaç; potansiyeli en güçlü, uygulanabilir fikir ya da fikirler arasından en uygun olan iş fikrini hayata geçirebilmektir. İş fikirlerinin doğru bir şekilde filtrelenmesi ya da seçilmesi aşamasında doğru bir şekilde seçim yapılabilmesi için farklı disiplinlerden, farklı bakış açılarına sahip insanlardan yararlanmak daha doğrudur. Bu sayede ön görülemeyen risklerin azaltılması da sağlanmış olacaktır.

İş Fikirleri Değerlendirme Ölçütleri Nelerdir?

İş fikirlerinin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki ölçütler dikkate alınmalı ve bu sorulara cevaplar aranmalıdır?

• İş fikrinin tüm olumlu ve olumsuz yönlerini göz önünde tutmakta mısınız?
• İş fikrinizin çözeceği gerçek problemler ya da güçlükler tam olarak değerlendirilmekte midir?
• İş fikriniz tamamen özgün mü yoksa başka bir iş fikrinden mi uyarlanmaktadır?
• Hemen ve kısa dönemde getiriler, sonuçlar nelerdir? Getiriler ve sonuçlar tatmin edici midir? İş fikirleri için risk unsurları kabul edilebilir seviyelerde midir?
• Uzun dönemli getiriler ticari olarak değerlendirildiğinde yeterli olacak mı?
• İş fikrinin kısıtları var mı?
• İş fikri, gelecekte bir takım sorunlara sebep olacak mı?
• İş fikrinin diğer seçenekleri de dikkate alınarak incelendi mi?
• İş fikrindeki ürün/ hizmet için pazar bulma sorunu varmı, pazarı hazır mı? Satın alınacak mı? Ne zaman satın alınabilir?
• İş fikriyle ilgili ürün/ hizmetler için rekabet durumu nasıl? Siz rekabetçi olabilecek misiniz?
• İş fikriniz ortaya çıkmış bir ihtiyacı mı yoksa sonradan yaratılacak ihtiyacı mı karşılayacak?
• İş fikrinizi hangi hız ve çabuklukla gerçekleştireceksiniz?

Yukarıda yer alan sorulara verilecek cevaplar ile birden fazla iş fikri arasından fikir seçme için sıralama gerçekleştirilir. Sıralamada kullanılan bazı metrikler risk derecesi, finansman ihtiyacı, kısa dönemde gerçekleşecek olan karlılık, rekabet durumudur.

Bu sıralama bize fizilibite hazırlanması istenen projeleri verir. Yukarıda bahsedildiği gibi, iş fikirlerinin seçimi önce filtreleme sonra ise sıralama yapılmaktadır. Her iş fikri için fizibilite yapmak kaynakların boşuna kullanımı anlamına gelecektir.

Fizibilite Nedir?

Fizibilite yani yapılabilirlik, girişimcinin hedeflerini gerçekleştirmek için önünde yer alan engellerin olmadığı ya da kalmadığı anlamına gelmektedir. Girişimcinin iş fikrinin uygulanabilir olduğunun teyiti ya da hangi iş fikrinin daha kabul edilebilir olduğunu anlamak için destekleyici bir teknik çalışmadır.

Fizibilite çalışması; Pazar araştırması, Teknolojik araştırma, finansal ve ekonomik araştırma, örgütsel araştırmalar ve yasal araştırmalar alt başlıklarında incelenerek raporlanır.

İş Fikrini Uygulamaya Hazırlama Süreci

Peki iş fikriniz fizibilite aşamasını geçen bir iş fikrini uygulamaya nasıl hazırlarsınız. Bu aşamada mutlaka iş planı yapmanız gerekmektedir. İş planında işin kurulması, iş fikrinin uygulanması ve yapılması gerekenler sistematik olarak belirlenir. İş planının sonunda bir eylem planı da yer almaktadır. Yapılması gereken işlerin kim tarafından ne zaman ne kadar süre içerisinde hangi işler ile bağlı olarak yapılacağı belirlenmiş olmalıdır.

Bir iş fikrinin uygulamaya hazırlayan doküman iş planıdır ve bu planlar girişimcinin yol haritası niteliğindedir. İş planları kağıt üzerinde işletmenin kurulmasını sağlar ve fiziki olarak işletme kurulmadan önce tüm riskler ve hatalar tespit edilebilinir.

Özetle iş planı, iş fikrinin gerçeğe geçişinin en temel belgesidir. İçinde iş modelinin de olduğu iş planında pazarlama planı, üretim planı, yönetim ve finans planları da yer almaktadır. Aynı zamanda işletmenin yasal yapısı, kuruluş yeri ve tarihi, girişimci hakkında bilgi, sektör analizi, risk durumu hakkında bilgiler ve en sonunda da eylem planı bulunur.

İş kurma aşamasındaki bir girişimcilik fikri için hazırlanacak iş planında aşağıdaki başlıkların yer alması gerekmektedir.

• Giriş ve Özet
• Firma bilgisi
• İş yapış ortamı (PEST analizi yapılır)
• Firmanın durum ve rekabet analizi, (SWOT analizi)
• Pazar analizi
• Pazarlama planı
• Üretim planı
• Yönetim planı
• Finansal plan
• Sonuç

İş Fikrini Uygulama Süreci

İş planının tamamlanması sonrasında artık iş planı uygulamaya konulabilir hale gelecektir. Bu süreç ile birlikte yatırım harcamaları başlayacaktır. Bu süreç işletilirken referans doküman kesinlikle iş planıdır ve buna göre hareket edilmelidir. Uygulama sürecinin başlaması ile birlikte girişimci iş fikri için harcama yapmaya başlayacaktır.

İş planının olduğu şekli ile uygulamaya konulması çok önemlidir. Denetleme ve zamanlama çizelgesi ile süre, harcama planı ile harcamaların plana göre yapılıp yapılmadığı sürekli izlenmelidir. Uygulamaya başlama süreci en fazla zaman ve paranın harcandığı aşamadır.

Bu sürecin nihai aşaması, iş fikrinden gelen ürünün test üretiminin yani prototipin üretiminin gerçekleştirilmesidir. İş planına uygun, nitelik, nicelik ve maliyet bakımından uygunluğu kontrol edilir. Artık bu üretimin uygunluğunun kabulü ile birlikte işletmeye geçiş başlamıştır. Sonrasında ise süreç ve işletme aşaması sürekli monitör edilerek durum ve performans değerlendirilmelidir. Başarılı ve başarısız olma durumları objektif olarak masaya yatırılmalı ve gerekiyorsa düzeltici faaliyetler devreye alınmalıdır.

Bu süreçte öğrenme ve değerlendirme çalışmaları için beyin fırtınası, 5N analizi, kavram haritaları ile proje sonrası değerleme gibi analiz ve teknikler kullanılabilinir.

Bu makalemiz ile girişimcilik sürecinin aşamaları ile girişimciliğin alt süreçleri detaylı bir şekilde incelenmiş oldu.